Bij de komende verkiezingen staat de oplossing van de woningcrisis hoog op de agenda, zo meldt Hypotheek Visie. Verschillende politieke partijen beloven starters te ondersteunen en geven aan dat ze in hoog tempo nieuwe woningen zullen bouwen. Sommige partijen stellen zelfs ambitieuze doelen, zoals de bouw van maar liefst 100.000 woningen per jaar.
Opvallend is dat in 2022 slechts 6,49% van alle starters die via Hypotheek Visie een hypotheek afsloten, koos voor een nieuwbouwwoning. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de hoge prijzen, zo was de gemiddelde prijs van een nieuwbouwwoning rond de 450.000 euro. Dit is een aanzienlijk verschil met de financiële mogelijkheden van starters. Uit cijfers blijkt dat starters zich in 2022 op woningen met een marktwaarde van ongeveer 355.000 euro richtten. Hoewel de gemiddelde marktwaarde van nieuwbouwwoningen in 2023 is gedaald naar 423.000 euro, zien we ook een afname in de gemiddelde marktwaarde van door starters aangeschafte woningen, die nu op 343.000 euro ligt.
Indirect leveren de nieuwbouwwoningen ook voordelen op voor starters. De grootschalige bouw van nieuwbouwwoningen biedt doorstromers immers de mogelijkheid om door te stromen, waardoor bestaande huizen beschikbaar komen voor starters. Toch zijn er specifieke maatregelen nodig om starters directer te ondersteunen, zoals de starterslening en duurhuur.
De starterslening, een aanvullende lening op de hypotheek, overbrugt het verschil tussen de aankoopprijs van de woning en de maximale hypotheek die iemand kan krijgen. Margreet Modderman van Hypotheek Visie in Meppel benadrukt echter dat het aanvragen van een starterslening vaak als een loterij aanvoelt en niet als een vaste regeling. In 2023 is het beschikbare budget voor de starterslening slechts twee keer beperkt gebleken, aldus Modderman.
Een ander initiatief, de pilot Duurhuur, had tot doel starters te helpen die meer dan 1.000 euro per maand aan huur betalen, maar deze lasten niet kunnen dragen voor een koopwoning. Helaas is de pilot vanwege tegenvallende resultaten stopgezet.
Realistisch of niet?
Verkiezingsprogramma's van partijen als CDA, GroenLinks/PvdA en VVD, stellen jaarlijks 100.000 nieuwe woningen te willen bouwen. In 2022 rapporteerde het CBS echter een recordjaar met 74.000 nieuwbouwwoningen. De vraag is dus of het wel realistisch is om 100.000 nieuwe woningen jaarlijks te willen bouwen?